Eigenlijk is het heel simpel: cao staat voor collectieve arbeidsovereenkomst en omvat een schriftelijke overeenkomst tussen werknemersorganisaties, werkgeversorganisaties en werkgevers. Hierin staan afspraken over arbeidsvoorwaarden. Een cao geldt ter aanvulling op je individuele arbeidsovereenkomst en bepaalt dus voor het grootste deel je arbeidsvoorwaarden.
In de cao staan kunnen afspraken zijn opgenomen over onder andere:
- Werktijden;
- Arbeidsduur;
- Bijzonder verlof;
- Beloning (loonschalen);
- Toeslagen;
- Vergoedingen;
- Vakantiedagen;
- Regels bij overwerk;
- Pensioenregelingen;
- Doorbetaling van loon bij ziekte;
- Regelingen bij ziekte en ongevallen;
- Veiligheid van de medewerkers;
- Scholing.
Er zijn verschillende soorten cao’s. Het soort cao bepaalt voor wie de cao-bepalingen gelden, hoe de bepalingen moeten worden toegepast en in hoeverre de bepalingen verplicht zijn.
Cao en arbeidsovereenkomst
Ook in je individuele arbeidsovereenkomst staan afspraken over de arbeidsvoorwaarden. Dit zijn afspraken die alleen voor jou gelden. De afspraken die je maakt in je individuele arbeidsovereenkomst mogen nooit nadeliger zijn dan de afspraken die in de cao zijn opgenomen.
Of je werkgever mag afwijken van de cao is afhankelijk van het type cao. Wanneer er sprake is van een minimum-cao, dan mogen de afspraken in jouw individuele arbeidsovereenkomst alleen in jouw voordeel als medewerker afwijken. Is jouw cao een standaard-cao, dan mag er überhaupt niet afgeweken worden van de cao-bepalingen. Ook niet als dit voordeliger is voor jou als medewerker.
Wat voor soorten cao’s zijn er?
Er bestaan 2 soorten cao’s:
- Bedrijfstak-cao
Een bedrijfstak-cao wordt tussen een of meer werkgevers of werkgeversorganisaties en een of meer werknemersorganisaties afgesloten. Dit is dan ook een collectieve afspraak die binnen een sector geldt. De afspraken in de cao gelden binnen één sector, maar alleen voor de bedrijven en werknemers die zijn vertegenwoordigd door de partijen die de cao hebben afgesloten.
- Ondernemings-cao
De afspraken die in een ondernemings-cao zijn vastgelegd gelden enkel binnen het bedrijf. Deze cao wordt afgesloten tussen een werkgever en één of meer werknemersorganisaties.
Cao en de wet
Als er een cao is, dan geldt deze in plaats van de wet, behalve als er niet van de wet mag worden afgeweken. Dat is bijvoorbeeld het geval wat betreft het minimumloon en minimum wettelijke vakantiedagen.
In de cao staan over het algemeen betere afspraken dan in de wet. Meer verdienen dan het minimumloon en meer vakantiedagen dan de wet voorschrijft. Of juist afspraken over mogelijkheden om een opleiding te volgen of voor de combinatie werk en mantelzorg.
Looptijd geldigheid cao
Een cao is nooit langer dan 5 jaar geldig. Korter kan wel. De looptijd van een cao kan tijdens de cao-onderhandelingen bepaald worden. Na het verlopen van deze periode (minimaal 1 jaar), kan de cao met dezelfde periode worden verlengd. Wanneer de looptijd van een cao niet bij de overeenkomst is bepaald moet deze minimaal een jaar geldig zijn. Daarna kan de cao telkens met een jaar worden verlengd. Ook kan een cao een nawerking hebben als er nog geen nieuwe cao is afgesloten. Een cao moet altijd worden aangemeld bij het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid.
Waar vind je jouw cao?
Als er in jouw branche of onderneming een cao geldt, dan zet je werkgever dat in de individuele arbeidsovereenkomst. Je kunt natuurlijk ook zelf vragen of er een cao geldt. Als medewerker mag je de cao altijd inzien.
Informatie over je cao vind je op de website over cao’s van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW). Ook kun je jouw cao zoeken op onze site!
Heb je vragen over jouw cao? Neem dan contact met ons op.