Piercings, tatoeages, haarkleur en kleding: er zijn ontzettend veel manieren om eruit te zien zoals jij eruit wilt zien. Met zo’n uiterlijke keuze kun je laten zien wie jij bent. Hartstikke goed natuurlijk. In je privéleven dan, want op werk ben je niet alleen jezelf: je vertegenwoordigt ook je werkgever. Betekent dat dan dat je baas iets over je uiterlijk te zeggen heeft? Soms wel. Hoe het precies zit, leggen we uit in dit artikel.
Wat staat er in de regels?
Je werkgever heeft een instructierecht. Hierdoor mag hij je vragen om je aan bepaalde kleding- of uiterlijk-voorschriften te houden als je je werk uitvoert. Het is belangrijk om een onderscheid te maken tussen twee soorten voorschriften. Aan de ene kant heb je regels over veiligheid: zo moet je in een fabriek vaak veiligheidskleding dragen, in de keuken een haarnetje op en schort aan, en kunnen piercings in sommige omgevingen gevaarlijk zijn voor jou en anderen. Aan de andere kant heb je voorschriften over wat gepast is – een soort dresscode dus. Deze verschillen per bedrijf, en soms zelfs per functie: voor een receptionist kunnen andere voorschriften gelden dan voor een telefonisch verkoper.
Welke voorschriften mogen wel, en welke niet?
In principe mag je werkgever binnen redelijke grenzen bepalen hoe je eruitziet terwijl je het bedrijf vertegenwoordigt. Maar daar gelden wel bepaalde regels voor. Zo mag hij geen onderscheid maken tussen mannen en vrouwen. Daarnaast moet altijd duidelijk zijn wat de consequentie is als je je niet aan de voorschriften houdt.
Sommige voorschriften belemmeren jouw grondrecht op bescherming van de persoonlijke levenssfeer of vrijheid van godsdienst. Deze kunnen niet zomaar overtreden worden. Of het belang van je werkgever zwaarder weegt dan jouw grondrechten, hangt af van het antwoord op de volgende vragen:
- Dient de inbreuk op je grondrechten een legitiem doel, zoals veiligheid van jou of anderen?
- Helpt de inbreuk dat legitieme doel te bereiken? Zorgen hesjes bijvoorbeeld echt voor een veiligere werkomgeving?
- Is de inbreuk in verhouding tot het doel? In andere woorden: zijn de voorschriften niet te zwaar?
- Kan je werkgever het doel niet bereiken op een minder ingrijpende manier?
- Is het antwoord op één of meer vragen ‘nee’? Dan is het goed mogelijk dat het voorschrift niet redelijk of te streng is.
Wat als er niets staat vastgelegd?
Sommige werkgevers hebben geen voorschriften opgenomen in hun bedrijfsreglement. Toch kunnen ze van je verwachten dat je je aan bepaalde kledingvoorschriften houdt – en ook dit kan in strijd zijn met je grondrechten. Daarnaast zijn ongeschreven regels moeilijker om te handhaven voor je werkgever. Stel je bijvoorbeeld een snikhete zomer voor. Kun je in korte broek en teenslippers op werk aankomen als daar niets over is vastgelegd? Ook dat hangt af van je bedrijf en functie: op sommige plekken zal dit niet als representatief worden gezien, en zal het daarom niet worden geaccepteerd.
Vraag je je af wat je wel kunt dragen op werk, en wat niet? Ga daar dan over in gesprek met je werkgever. Zo kunnen jullie samen bepalen welke voorschriften of verwachtingen redelijk zijn.
Dus: mag je met een neusring achter de receptie?
Het is dus mogelijk dat je werkgever een neusring achter de receptie niet toestaat omdat het niet representatief is, terwijl dit op de backoffice bijvoorbeeld wel mag. Dit moet hij dan wel duidelijk aan je laten weten en onderbouwen.
Niet eens met de voorschriften?
Je werkgever mag dus niet zomaar voorschriften opleggen: hij moet daar een gerechtvaardigd belang voor hebben. Bovendien mogen de regels niet te streng zijn. Ben je het niet eens met je werkgever? Ga erover in gesprek. Of neem contact op met De Unie: onze juridisch specialisten kijken uitgebreid mee naar je situatie, leggen je verschillende mogelijkheden voor en beoordelen of het beleid van je werkgever correct is opgesteld.
Meer weten?
Heb je vragen over de voorschriften van je werkgever over hoe jij eruitziet? Of ben je het niet eens met het beleid, en wil je graag de hulp van een juridisch specialist inschakelen? Neem dan contact op met ons Service Center. We zijn elke werkdag van 8.30 tot 17.00 uur bereikbaar via sc@unie.nl en 0345 851 963.